Pat Testi Nedir?

Taşınabilir elektrikli cihazlar, bugün ev ve iş hayatında günlük hayatı kolaylaştıran ve yürütülmesini sağlayan temel ihtiyaçlar arasında yer alır. Ancak bu tip elektrik enerjisi ile çalışan cihazlarda büyük güvenlik riskleri ortaya çıkabileceği ve yangın gibi birçok tehlike doğurabilecekleri çoğu zaman akla gelmeyebilir. Eğer günlük hayatta kullanılan elektrikli aletler ve ev cihazlarında bir güvenlik tedbiri olarak pat testi uygulanırsa, büyük bir güvenlik avantajı elde edilebilir. 

Pat Testi Nedir? 

Pat testi işlemi; bir periyodik kontrol çeşidi olarak, taşınabilir elektrikli aletler ve el aletlerinde güvenlik koşullarını belirlemek için uygulanan test işlemidir. Elektrikli cihazların güvenlik standartlarını karşılayıp karşılamadığını ve standartlara uyum sağlayıp sağlamadığını belirlemek için uygulanmaktadır. Test sayesinde cihazlarda elektrik problemleri, topraklama problemleri, yalıtım sorunları veya işlev problemleri belirlenebilmektedir. 

PAT bir kısaltma olmak ile birlikte “Portable Appliance Test” anlamına gelmektedir. Yani dilimizde “Taşınabilir Cihaz Testi” olarak ifade edilirken; bugün evlerde yer alan su ısıtıcısı, çamaşır makinesi veya fırın gibi ev aletlerinden işletmelerde kullanılan karıştırıcılar, ölçüm cihazları veya ısıtıcılar gibi birçok cihazda uygulanabilmektedir. Çünkü akla gelebilecek bu tip taşınabilir elektrikli cihazlarda güvenlik riskleri çoğu kullanıcı tarafından fark edilmeden ortaya çıkarken, özellikle işletmeler ve ev hayatında bu riskleri engellemek, can ve mal güvenliğini korumak açısından da önemlidir. 

Yapılarda, tesislerde, işletmelerde, fabrikalar veya kurumlarda pat testi düzenli bir şekilde uygulandığında öncelikle cihazlarda güvenli bir çalışma elde edilir. Çünkü bu test kopuk kablolar, yalıtım problemleri veya topraklama problemleri gibi riskleri tespit ederek, bireylerin cihaz nedeni ile bir elektrik çarpmasına maruz kalmasını veya cihazın yangın gibi tehlikeler oluşturmasını önceden engelleyecek önlemler almayı sağlar. Öte yandan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde bu test işletmelerde spesifik olarak bir yükümlülüktür. 

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği çerçevesinde de yetkili kişilerin bu testi uygulayarak yükümlülüğü yerine getirmesi gerekir. Arızaların engellenebilmesi ve cihazlarda verimli çalışma oluşturarak maliyetlerin artışının engellenmesi için ve aynı zamanda işletme verimliliği için pat testi bir gerekliliktir. Ayrıca sigorta anlaşmaları bulunan işletmelerde düzenli taşınabilir cihaz testi uygulanması poliçe geçerliliğini korumakta da büyük avantaj sağlar. 

Pat Testi Nasıl Yapılır? 

Pat testi uygulaması deneyimli bir ekip tarafından özel teknik cihazlar kullanılarak; göz ile kontrol, topraklama kontrolü, yalıtım kontrolü, kaçak kontrolü ve yük kontrolü gibi adımlar ile aşamalı bir şekilde gerçekleştirilir. Ancak daha detaylı bir yapı göz önünde tutularak bu testin uygulanmasında standartlara göre pat cihazları kullanılması sayesinde sonuçlarda olumlu veya olumsuz bir yanıt elde edilir. 

Profesyonel bir şekilde yetkilere sahip olan mühendislik firmaları tarafından uygulanabilen pat testi genel olarak zorunlu şekilde aşağıdaki aşamaların takip edilmesi ile uygulanır. 

• Testin ilk aşamasında göz ile kontrol sağlanırken; kablo, gövde veya fiş gibi kısımlarda bir gevşeklik ya da erime bulunup bulunmadığı analiz edilir. 
• Sonrasında bir prop kullanımı ile toprak hattı ölçümü yapılarak; değerin 0,30 Ω(Ohm) altında olup olmadığı gözden geçirilir.
• İzolasyon direnci ölçümlerinde cihaza 500 V DC uygulaması yapılırken, 2 MΩ üstünde bir değer bulunup bulunmadığı kontrol edebilir. Çünkü altında bir değer cihazın onarımdan geçirilmesi gerektiğini ifade eder. 
• Sonraki aşamada dokunma akımı ölçümü hesaplanırken, temas eden akım ile birlikte sonucun 3,5 mA üzerine çıkmaması gerekir. 
• Ardından yedek kaçak akım incelemesi yapılırken, alternatif yöntem kullanılarak kontrol sağlanır. 
• Yük akımı ölçümü için nominal gerilimde cihaz çalıştırılırken, çekilen akım değeri kontrol edilir. 
• Yük gücü incelemesi yapılmasında da anlık Watt değerleri elde edilir.
• Son aşamada ise çalışma kaçak akımı ölçümü için cihaza tam yük verilerek, gövdeden topraklama noktasına kadar kaçak akım raporu elde edilir. 

Her aşamanın tamamlanması sonrasında pat analiz testi için elde edilen sonuçlar bir rapor haline getirilir. Raporda bulunan tüm ayrıntılar ile birlikte cihazın seri numarası, üretim tarihi, modeli gibi bilgiler bir araya getirildikten sonra rapor arşivlenir ve raporda bulunan sorun gibi durumlarda da cihazın servis hizmetlerine gönderilmesi sağlanır. Yani pat testi bir raporlama testi yapısına sahip olarak, her aşaması belirli bir ayrıntıyı gözden geçirir. Temel olarak da eksiklik, hata veya arızaların erken zamanda belirlenmesi ile yangın veya elektrik kaçağı gibi riskler önceden engellenebilir. 

Pat testi için bizimle iletişime geçebilir, detaylı bilgi alabilirsiniz.