Güneş Paneli Ömrü Kaç Yıl? Ömrünü Uzatabilir Misiniz?
Güneş enerji sistemleri içerisinde kullanılan güneş panellerinin kullanım ömrünün uzun olması veya kaliteli bir malzeme ile üretilmiş olmaları gibi faktörler yatırımın kara geçmesi ve enerji üretim kapasitesini önemli derecede etkileyen faktörlerdir. Günümüzde uluslararası standartları ortaya koyabilmek açısından panel üretimlerinde kullanılan silikon malzemenin düzeyinden kalitesine ve panellerin ışık alma kapasitesinden kullanım ömrüne kadar her nokta üzerinde bu nedenden dolayı özen ile durulmaktadır.
Güneş Paneli Ömrü Kaç Yıl?
Günümüzde bilinen güneş panelleri ortalama 25-30 yıl arasında kullanım gösterebilmektedir. Ancak 30 yılı maksimum bir şekilde doldurmuş güneş panellerinin mutlaka imha edilmesi gerekliliği bulunmayıp, halen elektrik üretimine devam edebilseler de düşük bir kapasite ile elektrik enerjisi üretebilirler.
Güneş panelleri günümüzde polikristal veya monokristal panel gibi çeşitler ile değişen silikon kalite düzeylerinde üretilmektedir. Kristal olarak ifade edilen tür kullanılan silikonun kalitesi ve derecesi ile bağımlı olarak monokristaller tek kristal ile üretilen yapıları sayesinden daha yüksek bir kapasite ile güneş ışınlarını alabilmekte ve daha yüksek elektrik kapasitesi ortaya koyabilmektedir. Yani üretim yapısı, panellerin kalitesi, üretim kapasitesi ve kullanım ömrü üzerinde etki ederken bilhassa monokristal ürünlerde 30 yıla kadar kullanım ömrü elde edilebilmektedir.
Genel çerçevede güneş panellerinde kullanım ömrünü etkileyen en önemli faktörler ise aşağıdaki şekilde sayılabilir.
- Ultraviyole(UV) ışınları ne kadar etki ederse, bunun süresine ve yoğunluğuna bağlı olarak panel ömrü etkilenir.
- Güneş panellerinde kullanıcı hatalarına veya çevre faktörlere bağlı mekanik hasarlar oluşabilir.
- Paneller zaman içerisinde bazı noktalarında hasar görürken, kısa devre oluşturabilir ya da korozyon ile karşılaşabilir.
- Coğrafi bölgenin sıcaklık veya soğuk hava koşulları panelin ömrünü etkileyebilir.
- Panellerde doğru bakım ve temizlik uygulanmadığında kullanım ömrü kısalabilir.
- Panel üzerinde yansımayı önleyecek şekilde bir kaplama uygulanırken, bu kaplama zaman içerisinde bozulma gösterebilir.
- Panel içerisindeki hücrelerde çok küçük göz ile görülmeyecek çatlaklar oluşması dahi kullanım ömrünü azaltabilir.
Güneş Paneli Ömrü Uzayabilir Mi?
Günümüzde geliştirilen teknolojiler ile birlikte güneş panellerinin kullanım ömrü noktasında yapılan araştırmalar ilerleyen vadede yeni teknolojilerin panel ömrünü uzatabileceğini göstermektedir. Özellikle standart olarak bilinen maksimum 30 yıl kullanım ömrünün daha uzun bir noktaya ulaşması ihtimali bulunmaktadır.
Dünya genelinde yapılan birçok farklı incelemede güneş panellerinin kullanım ömrü üzerinde durulurken, hangi koşulların panelin kullanım ömrünü azalttığı ve bozulmaya neden olduğu gözden geçirilmiştir. Yine üretici bu koşullar karşısında panelin her ayrıntısı ile daha dayanıklı ve uzun ömürlü bir hale gelmesi açısından malzeme değişimleri ve üretim teknolojilerinde değişimler ile avantajlar ortaya koymaya çalışmaktadır.
Günümüzde bilinen güneş enerji santrallerinde yer alan paneller fotovoltaik(PV) güneş paneli olarak bilinir. Bu paneller silikon malzeme ile üretim gerçekleştirerek hücreler arasında artı ve eksi kutuplar bulundurur ve alınan güneş ışınlarını hücre içerisinde reaksiyondan geçirerek elektron hareketi sağlar. Oluşan elektron hareketliliği ise elektrik enerjisi üretimini ortaya çıkarır. Başarılı ve pratik bir çalışma ile yerel anlamda kullanım oluşturulabilen ve maliyetleri düşük bu enerji üretim sisteminde uzun bir çalışma ömrü elde edilebilmesi için de bozulma oranının azaltılması üzerinde yeni teknolojiler geliştirilmektedir.
Güneş panellerinin daha verimli ve uzun ömürlü bir şekilde kullanılabilmesi açısından da özellikle üç önemli nokta üzerinde durmak gerekir. Öncelikli olarak ülkemiz koşulları göz önünde bulundurulduğunda panellerin güneşe bakan yönde ve güneye dönük olarak konumlandırılması ihtiyacı yer alır. Ayrıca çevre koşullarının yani etrafta bulunan binalar, ormanlık alanlar veya dağ-tepe gibi coğrafi şekillerin güneş alma oranlarını azaltmaması gerekir. Santraller için olabildiğince bulutlu günlerin az olduğu ve yağışın az olduğu bölgeler seçilmelidir.
Güneş paneli kullanım süresini kısaltmayı engelleyecek şekilde sıcaklık faktörü göz önünde tutularak santraller kurulabilir. Bulunduğunuz konumu göz önünde tutarsanız, coğrafi özellikleri gereği konumun ne kadar sıcak ve kışın ne kadar soğuk olduğu panel ömrünü etkileyecektir. Genel bir kanı olarak çok sıcak bölgelerde yüksek enerji üretimi elde edilebileceği düşünülse de aşırı sıcak hava koşulları panellerin ısı düzeylerini etkileyerek bozulmaya neden olabilir.
Farklı bir noktada da güneş panellerinin kullanım ömrünü uzatabilmek ve doğru kullanım gerçekleştirmek için özellikle düzenli bakım ve temizlik üzerinde durmak gerekir. Çünkü bakım ve temizlik panellerin alabileceği tüm hasarları, kirlilik faktörlerini ve enerji verimini düşüren faktörleri ortadan kaldırabilir. Ayrıca güvenilir bir marka tercihi yaparak panel kullanım alanlarına da temiz ve düzenli tutmak kullanım ömrü üzerinde olumlu bir faktör oluşturabilir.