Güneş Enerjisi Santrali Teşvikleri Neler?

Türkiye coğrafi yapısı ve güneşlenme oranının yüksekliği ile birlikte yenilenebilir enerji açısından gayet yüksek bir potansiyele sahiptir. Son yıllardaki global iklim değişimi koşulları da göz önünde tutulduğunda, bilhassa güneş enerjisi çok avantajlı bir enerji üretimi yöntemi olmaya başlamıştır. Hatta tam olarak bu noktada Türkiye’de birçok kurum ve bakanlık tarafından güneş enerjisi santrali teşvik avantajları da sunulmaktadır. 

Çevre dostu bir yapıya sahip olması ile birlikte eş zamanlı olarak uzun vadede avantajlı bir getiri sağlayan güneş enerjisi sistemleri, yüksek bir maliyet ile kurulsalar da devlet teşviki sayesinde karlı bir yatırım haline gelebilmektedir. Türkiye’de özellikle resmi makamlar tarafından güneş enerjisi yatırımına önemli bir destek verilirken, bireylerin ve tüzel kişiliklerin bu yönde yatırım yapması için teşvikler büyük bir avantaj sağlamaktadır. 

Güneş Enerji Santrali Teşvik Programları Nelerdir? 

Türkiye’de güneş enerjisi santrali teşvik programları açısından lisanslı veya lisanssız şekilde yatırım teşvikleri sunulmaktadır. Enerji Piyasası Denetleme Kurumu (EPDK) lisansı bulunmadan enerji üretimi gerçekleştirebilmek açısından 5 MW altı tesislere yatırım teşviki verilmektedir. Lisanslı yatırım teşviklerinde de EPDK lisansı ihtiyacı bulunmak ile birlikte 5 MW üzerinde yatırımlara teşvik verilmektedir.

Türkiye son yıllarda enerji teşvikleri ile birlikte enerji santrallerinde yatırım oranını arttırırken, bilhassa güneş panellerinde verilen teşvikler doğru bir vizyon elde edilmesini de sağlamıştır. Son birkaç yıl içerisinde elektrik enerjisi üretiminde dışa bağımlı bir durum bulunsa da güneş enerjisi santrallerine yapılan yatırımlar bu bağımlılığı giderek azaltmaktadır. Coğrafi konum açısından da uzun güneşlenme süresi ve yoğun güneş ışınmasının bulunduğu Türkiye’de bilhassa Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde güneş enerjisi santrali yatırımları ve elbette güneş enerjisi santrali teşvik programları büyüme göstermektedir. 

Ülkemizde güneş enerjisi santrali teşvik programları açısından en büyük destek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından başlatılan yatırım teşvik programıdır. Lisanslı veya lisanssız bir şekilde sağlanabilen bu yatırım teşvik programlarında vergi muafiyeti, KDV istisnası, stopaj desteği, farklı destekler, işveren desteği gibi birçok ayrıntı değişiklik oluşturmaktadır. Lisanslı teşviklerde genel yatırım teşvik belgesi verilirken, lisanssız teşviklerde bölgesel yatırım teşvik belgesi verilmesi sistemi bulunmaktadır. 

Bakanlık yanı sıra teşvik programlarını sürdüren kurumlar arasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) modeli sayesinde de bazı bölgelerde mega santraller kurulması için ihaleler yöntemi ile teşvik oluşturulmaktadır. Ayrıca ülkemizde lisanssız elektrik üretimi gerçekleştirilmesi için 1 MW altında santraller için izin verilirken, küçük yatırımcının daha büyük kolaylık elde etmesini ve yerel teşvikler ile güneş enerjisine yönelmesini sağlama amacı bulunmaktadır. 

GES Devlet Teşvikleri Nasıl Alınır?

Türkiye’de GES devlet teşvikleri başvurusu yapılabilmesi için öncelikle EPDK ve sonrasında Bakanlığa başvuru gerçekleştirilir. Başvuru ile birlikte istenen evraklar tamamlandığında değerlendirme aşaması ardından onay verildiğinde teşvikten faydalanmak mümkün hale gelmektedir. 

Güneş enerji santrali kurulumlarında ilk maliyetler özellikle panel kapasitesi, kalitesi ve kurulum bölgesinin boyutları gibi ayrıntılara göre değişmektedir. Ancak bu noktada başvurduğunuz GES devlet teşviki göz önünde bulundurularak, alabileceğiniz bütçeye göre yatırım planları yapmanız da mümkündür. Zira güneş enerji paneli tesisatlarında ortalama 6 yıl gibi bir sürede amorti elde etmek mümkün olurken, 25-30 yıl gibi bir kullanım ömrü biçilebilmektedir. 

Ülkemizde ve tüm dünyada olduğu gibi güneş enerji santralleri 3 farklı alan olmak üzere aşağıda belirtilen noktalarda kurulabilmektedir. 

• Daha çok enerji üretimi ve toplu ya da perakende satışı gerçekleştirmek için lisanslı yatırımlar sağlamak üzere arazi projeleri planlanmaktadır. 
• Bireysel veya ticari kullanıcının öncelikli olarak kendi enerjisini temin edebilmesi ve sonrasında artan enerjiyi satışa çıkarabilmesi için çatı güneş enerji santrali projeleri bulunmaktadır.
• Popüler ve avantajlı yöntemlerden birisi de ısınma oranının da az olmasıyla daha uzun ömürlü ve temiz bir santral kullanımı için su üstü güneş enerji santralleridir. 

Üç ana model ile birlikte kurulabilecek güneş enerji santralleri şebekeye bağlı olduklarında üretilen enerjiyi direkt olarak kullanıcıya sunabilir. Öte yandan şebekeye bağlı olmayan santraller enerjiyi ürettikten sonra depolama sağlarken, hibrit santraller ise hem şebekeye aktarım hem depolama gerçekleştirebilir. Ayrıca özel kullanım için de santraller geliştirilebilirken, bugün gelişen birçok teknoloji sayesinde güneş enerji santralleri her bütçeye ve bölgeye hitap edebilmektedir. Yine bu çerçevede de güneş enerjisi santrali teşvik avantajları artış gösterirken, her bölgede değişen bütçelere ve amaçlara göre teşviklerden yararlanma fırsatı bulunmaktadır. 

Sıkça Sorulan Sorular